Op de campus hoor je meer en meer een mengelmoes van het Nederlands en het Engels. In 2018 moet de Erasmus Universiteit volledig tweetalig zijn. Met nog ruim twee jaar de tijd om die doelstelling te halen, maakt EM de balans op. Hoe tweetalig is de EUR?

Als het brandalarm loeit in een van de gebouwen op campus Woudestein volgt er een verzoek om het gebouw te verlaten. De Universiteitsraad stelde onlangs de vraag of die mededeling eerst in het Engels kan en vervolgens in het Nederlands.

Die Engelse mededeling begrijpt iedereen toch wel, zo luidt de argumentatie, en internationals worden belemmerd om snel het gebouw te verlaten als ze de mededeling eerst in het Nederlands horen.

Steeds meer studenten en medewerkers komen uit het buitenland. In 2012 was 12 procent van de bachelorstudenten niet-Nederlands en in 2018 zal dat 15 procent zijn. Niets wijst erop dat die ontwikkeling zal afnemen. Om de EUR aantrekkelijk te houden voor die internationals en ze niet buiten te sluiten op de campus, is meer communicatie in het Engels nodig. Het is misschien wel de meest besproken zin uit het strategisch plan voor de jaren 2014-2018 van de universiteit: ‘De interne en externe communicatie vindt plaats in de Engelse en de Nederlandse taal.’ Al het ondersteunend personeel werd getest op taalvaardigheid en kreeg waar nodig een bijspijkercursusje. De universiteit zet sterk in op internationalisering.

De EUR kiest ervoor om de Engelstalige communicatie naast de Nederlandstalige te zetten: een tweetalige universiteit. Twee jaar na de aankondiging dat de universiteit volledig tweetalig zou worden, en twee jaar voor die doelstelling gehaald moet worden, maakt EM een voorzichtige balans op: hoe tweetalig is de universiteit?

For English, see below

Een rondgang langs de digitale kanalen levert een wisselend beeld op. Op haar facebookpagina communiceert de universiteit volledig in het Engels. Mededelingen per e-mail zijn daarentegen geheel tweetalig. Officiële uitnodigingen voor plechtigheden als de Opening van het Academisch Jaar of de Dies Natalis beginnen steevast met ‘For English, see below’. Een kanaal als sin-online (dat die naam de meeste internationals doet denken aan een pornosite zullen we even door de vingers zien) geeft een mengelmoes van Nederlandse, Engelse en tweetalige berichten.

Het heeft wat voeten in aarde, maar ook op www.eur.nl is de meeste informatie wel in twee talen terug te vinden. Linksom of rechtsom vind je de benodigde informatie, formulieren of documenten over je werkplek, arbeidszaken of studentenadministratie. En als dat niet zo is, komt dat eerder doordat de molen der bureaucratie een hyperlink heeft opgeslokt, dan door een ontbrekende Engelse of Nederlandse vertaling. Probeer op de subpagina’s van de adresgids maar eens te wisselen tussen het Nederlands en het Engels. Volledig tweetalig is het nog lang niet, maar digitaal komt de universiteit een heel eind.

Gedragsregels bij vergaderingen

Evenementen zijn een heel ander verhaal. Live ondertitelen is immers een stuk ingewikkelder dan je nieuwsbrief vertalen. Kijk naar de programma’s van SG Erasmus: die zijn – op filmvertoningen met ondertiteling na – ofwel in het Nederlands, ofwel in het Engels.

Bij de Opening van het Academisch Jaar werd dit jaar gekozen voor het Engels, waar een ondertiteling van sommige praatjes niet had misstaan. Bij de aansluitende opening van het Polakgebouw en borrel was het Nederlands vervolgens de voertaal.

Een evenement als de Recruitment Days is overwegend in het Nederlands. Maar een aantal workshops worden in het Engels gegeven, door bedrijven die ook op zoek zijn naar internationals.

Voor vergaderingen gelden tegenwoordig gedragsregels: zodra er deelnemers zijn die het Nederlands niet machtig zijn, worden de onderwerpen in het Engels afgewerkt. Sommige faculteitsraden doen dit al. En sinds deze zomer de Universiteitsraad ook, na eerdere probeersels met tolken of een hele cyclus in het Engels. Zodra er alleen Nederlandssprekende leden aanwezig zijn, schakelt men terug naar het Nederlands. Verslagen en documenten zijn vervolgens wel (grotendeels) in beide talen beschikbaar.

Tweetalige maaltijden

Tijdens een wandeling over de campus kom je een interessante afwisseling tegen. De bewegwijzering is volledig in het Engels, net als alle plattegronden. Zelfs leveranciers worden bij de hoofdingang in het Engels begroet met een bordje. Of er nu Polak Building of Polakgebouw op de wegwijzers staat, als het bordje de juiste kant op zou wijzen komt iedereen er wel uit. Bordjes als ‘rijwiel in de stalling plaatsen’ of ‘nooduitgang, deur vrijhouden’ zijn daarentegen bijna uitsluitend in het Nederlands te vinden.

Je maaltijd bestellen lukt vaak wel in twee talen. Bij de Tosti World zijn de tostibeschrijvingen in beide talen te vinden, maar de Spar kondigt lunchdeals in het Nederlands aan, en in het Erasmus Paviljoen is meestal alleen een Engelstalige menukaart te vinden.

Ook posters en flyers van allerhande verenigingen vind je zowel in het Engels als in het Nederlands. Waar STAR meestal alles in het Engels doet, is de communicatie van de JFR in het Nederlands. De naamsverandering van Histartes naar ACE betekende ook een verandering van het Nederlands naar het Engels als dominante taal. En bij de filosofen van ERA hoor je weer alleen maar Nederlands, hoewel er op die faculteit tot de recente start van de Double Degree vrijwel geen internationals rondliepen.

Hoe tweetalig is de universiteit nu?

Met een beetje goodwill kun je campus Woudestein best als tweetalig zien. Er worden twee voertalen gehanteerd. Je komt het Nederlands en het Engels tegen, en steeds vaker naast elkaar. Maar ook steeds vaker wordt gekozen voor alleen het Engels, dus strikt tweetalig is de universiteit bij lange na niet. Waar je uitnodiging voor de Dies in twee talen is, word je in het Engels verleid om een sportpas te kopen en moet je een nooduitgang in het Nederlands zien te vinden. En dat brandalarm dat de Universiteitsraad zo graag eerst in het Engels zou horen? Dat is al een paar jaar eerst in het Engels.